Czym dla Beaty Bochińskiej jest jej nowa wystawa? Kuratorka, historyczka sztuki i specjalistka zarządzania wzornictwem oprowadza nas po wystawie „Kapsuła Przyszłości / Treasure Box of The Future”, jednocześnie wskazując, na co zwracała uwagę, wybierając poszczególne obiekty autorstwa współczesnych projektantów i projektantek. Możemy się także dowiedzieć, w jaki sposób ta niezwykła wystawa podkreśla rolę dizajnu i polskiej kreatywności na międzynarodowej scenie artystycznej budując wizerunek miastu, które pretenduje do miana Światowej Stolicy Bursztynu.

Wystawa „Kapsuła Przyszłości / Treasure Box of the Future” to nie tylko ekspozycja bursztynowej biżuterii, ale także wielowymiarowe doświadczenie, które stanowi manifest polskiej kreatywności i współczesnej myśli projektowej, która znalazła miejsce w portowym i otwartym na świat i różne doświadczenia Gdańsku. Organizowana przez Fundację Bochińskich i AmberEXPO wystawa jest efektem współpracy wielu utalentowanych osób, których pasja i zaangażowanie połączyły się we wspólny cel: ukazanie potencjału, jaki kryje się w polskim dizajnie wykorzystującym nasz lokalny surowiec, jakim jest bursztyn bałtycki. A wszystko to w Gdańsku, czyli Światowej Stolicy Bursztynu.

Różnorodność projektów

Na wystawie prezentowane są prace doświadczonych polskich projektantów biżuterii, takich jak Marcin Giebułtowski, na stałe mieszkający w Londynie, który eksperymentuje z odpadowymi materiałami, łącząc je, w duchu zero waste, z innymi szlachetnymi surowcami. Emilia Kohut, której projekty harmonijnie łączą luksus z autentycznością poszukiwań, współczesnej, oszczędnej formy. Maciej Rozenberg – artysta nawiązujący w swych obiektach, wymagających często setek godzin pracy autora, do korzeni naszej kultury poprzez odniesienia do starożytności.

Dorota Cenecka z projektami pozwalającymi użytkownikowi na wykorzystanie i indywidualizowanie własnej wersji jej biżuterii. Ireneusz Glaza znany z dekoracyjnych projektów nawiązujących do form świata organicznego. Studio S&A Jewellery Design z projektem prostej i eleganckiej, a jednocześnie wyrazistej propozycji dedykowanej silnej, współczesnej kobiecie.

Sławomir Fijałkowski wykorzystujący immanentne cechy bursztynu osadzone w nowoczesnej, a jednocześnie oszczędnej formie połączonej z nieoczywistymi materiałami. Oraz Tomasz Kargul, prezentujący połączenie innowacyjnego materiału o właściwościach fluorescencyjnych, łączącego bursztyn z barwnym plastikiem oprawione w złocone srebro. Wszystkie te twórcze rozwiązania przełamują dotychczasowe postrzeganie dekoracyjnej biżuterii wyłącznie jako symbolu prestiżu i wpisują się we współczesne trendy, odpowiadające współczesnemu lifestylowi. 

Jak prowadzić kreatywny zespół?

W wywiadzie, którego udzieliłam tuż po otwarciu wystawy, podkreślałam, jak istotne jest, aby dizajn projektowanych przedmiotów odpowiadał na potrzeby rynku i nowej generacji klientów. Młodzi ludzie poszukują produktów, które opowiadają historie, są związane z konkretnym miejscem (w tym przypadku z Gdańskiem), z którego pochodzą, i które są wytwarzane w sposób zrównoważony. Wystawa „Kapsuła Przyszłości” jest więc nie tylko hołdem dla tradycji, ale również krokiem naprzód, ku przyszłości, która szanuje przeszłość i czerpie z niej inspirację.

To projekt, który pokazuje, jak różnorodność talentów może wspólnie stworzyć coś naprawdę wyjątkowego: wystawę, ale i miasto. Wielu innych twórców poza projektantami biżuterii, w tym: scenografka wystawy (Justyna Hys-Bochińska), filmowiec i twórca wizualny (Konrad Kulczyński), artysta multimedialny i twórca grafiki (Jakub Ryszard Koncewicz), producent scenografii (Łukasz Maklakiewicz), niezwykli wolontariusze techniczni (Fundacja Leroy Merlin), twórcy oświetlenia (Puff-Buff, ILUM), kulturoznawca (Tymoteusz Buhl), fotografka i art dyrektorka (Maja Tybel), trójmiejskie, niszowe marki odzieżowe (HIKKI, Buka Vintage, Waste.lab), trójmiejscy aktorzy (niezależni oraz z Hertz Haus Theatre), a także niezawodni eksperci skanowania 3D (Scan3D) – wszyscy złożyli się na ten wyjątkowy i najwyższej jakości efekt całego przedsięwzięcia. Jako kuratorka miałam do dyspozycji wyjątkowe, kreatywne talenty, które udało mi się tak zorkiestrować, że kapsuła mogła przenieść nasze idee w zaskakującej i angażującej odbiorców formie. Posadowienie wystawy w sercu Gdańska na Ołowiance, między Filharmonią Bałtycką, letnią sceną jazzową i popularnym miejscem spotkań i chillu wielu odwiedzających Jarmark św. Dominika jest idealnym miejscem dla takich działań, które promują miasto, jako otwarte na różne formy ekspresji i nie wykluczające, żadnych odbiorców, a wręcz przeciwnie wychodzące z wystawą w przestrzeń publiczną, pokazuje, że rozumie i szanuje potrzeby współczesnych odbiorców kultury.

Dodatkowym elementem wystawy były warsztaty zorganizowane dla influencerów i mediów, których partnerem była firma S&A Jewellery Design. Dzięki tym warsztatom uczestnicy mieli okazję nie tylko poznać tajniki pracy z bursztynem, ale także zrozumieć, jak nowoczesny dizajn może łączyć się z tradycyjnymi technikami i materiałami. Warsztaty te pokazały, że bursztyn może stać się symbolem nowoczesnego, zrównoważonego luksusu, a także narzędziem budowania autentycznych relacji miasta z młodym pokoleniem odbiorców.

Porozmawiajmy o bursztynie

Nie możemy zapominać, że dizajn to także narzędzie komunikacji – młode pokolenie pragnie, aby marki czy to produktów, czy miast były dla nich partnerami w dialogu. Dlatego jednym z kluczowych elementów naszej wystawy jest interakcja z widzem. Wolontariusze i wolontariuszki, których zaangażowanie jest nieocenione (!), oprowadzają gości po wystawie, dzieląc się historiami, które stoją za każdym z prezentowanych eksponatów oraz własnymi przemyśleniami. To właśnie te osobiste, autentyczne opowieści budują więź między odbiorcą a twórcą, dając przestrzeń do refleksji i nieskrępowanego dialogu.

Od samego początku przyświecała nam idea, by bursztyn, często kojarzony z przeszłością, stał się symbolem nowoczesności, zrównoważonego luksusu i innowacyjności również miejsca, w którym powstaje. Chcieliśmy, aby każdy, kto odwiedzi naszą wystawę, mógł na nowo odkryć ten materiał i zobaczyć, jak doskonale wpisuje się w wartości młodego pokolenia – autentyczność, indywidualizm, odpowiedzialność za środowisko i poszukiwanie lokalności w najlepszym jej wydaniu.

Przyjemność po naszej stronie

Wystawa, która od początku Jarmarku św. Dominika przyciągnęła już ponad 7500 osób i przekroczyła dawno zakładane wyniki oglądalności, spotkała się z entuzjastycznym przyjęciem. Wiele osób, w tym spoza naszych granic, nawiązało kontakty z wybranymi przez siebie projektantami, co tylko dowodzi, że polski dizajn ma ogromny potencjał i może odnosić sukcesy na otwartym światowym rynku, a Gdańsk z bardzo dużą ilością utalentowanych projektantów zasługuje na miano Światowej Stolicy Bursztynu. Odezwali się też pierwsi chętni do przeniesienia tej wystawy między innymi na wyspę Wolin, która jest weekendowym spotem Berlińczyków.

Dla Fundacji Bochińskich, promowanie polskiej kreatywności to nie tylko misja, ale i pasja. „Kapsuła Przyszłości” jest tego doskonałym przykładem – projekt, który pokazuje, jak tradycja może współgrać z nowoczesnością, tworząc nową jakość. Wierzę, że ten skondensowany w kapsule projekt, jak mocny shot, da energię i przyczyni się do dalszego rozwoju polskiego dizajnu i pomoże budować jego markę na świecie, a tym samym markę miastu, z którego pochodzi.

Miło odkryć, jak bursztyn może być częścią Waszego świata wartości i estetyki. Miło było to wszystkim umożliwić. 

Beata Bochińska
Historyczka sztuki, prezeska Fundacji Bochińskich, specjalistka zarządzania wzornictwem i prognozowania trendów stylistycznych, autorka książek, raportów, kuratorka festiwali i wystaw, jurorka konkursów projektowych. Była prezesa IWP i wykładowczyni SGH, UW. Prywatnie kolekcjonerka wzornictwa z obszaru Europy Środkowej i Wschodniej zza żelaznej kurtyny.